TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulunun, Sansür Yasası hakkında, 9 Ekim 2022 tarihinde yaptığı açıklama.

Eklenme Tarihi: 08/11/2022

Cumhuriyet tarihinin belki de en kritik seçimlerinden birine yaklaşıyoruz. Ekonomide büyük bir tahribat yaşayan, toplumsal barışı zedelenen, bilimin ve tekniğin yok sayıldığı, liyakatsizliğin ve kayırmacılığın toplumda huzursuzluk yarattığı bir seçim süreci içindeyiz. Tam da böylesi bir dönemde siyasi iktidar tarafından adına Dezenformasyon Yasası denilen, ancak daha doğru bir ifadeyle söylenecek olursa “Sansür Yasası” Meclise sunuldu.

En hafif tabiriyle bu yasa teklifi Türkiye’de ifade özgürlüğünü, halkın haber alma hakkını ve iletişim özgürlüğünü ortadan kaldıran büyük bir karartmanın yasal zeminini oluşturuyor. Öyle ki bu yasayla, toplumun herhangi bir yolsuzluk, haksızlık ya da adaletsizlik hakkında tek kelime bile konuşmasının önüne geçilmek isteniyor.

Bu yasayla sadece gazeteciler değil, gerçekleri söyleyen meslek örgütleri ve bilim insanları da dahil tüm yurttaşlarımız tehdit edilmektedir.

Yasanın en can alıcı yanı olan 29. Maddede, “Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır” denilmektedir.

Bir bilginin, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı olduğuna kimin karar verdiği herkesçe malumdur.

Örneğin, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası ülkemizin deprem gerçeği konusunda halkı aydınlatmaya yönelik raporlar hazırlamakta, açıklamalar yapmakta, büyük depremlerin yıl dönümlerinde sergiler açarak, broşürler dağıtarak yaklaşan tehlikeye karşı uyarmaktadır. Bu uyarılarımızın “halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle” değerlendirilmesi iktidarın iki dudağı arasındadır.

Pandemi döneminde sağlık meslek örgütlerinin, açıklanan vaka sayılarının gerçeği yansıtmadığı yönündeki açıklamaları da halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak, şeklinde değerlendirilmiş ancak daha sonra haklı oldukları ortaya çıkmıştı. Gelgelelim bu yasadan sonra haklı olmanın bir önemi kalmayacak. Seçime giden bir ülkede iktidarı eleştiren, mevcut iktidarın seçimi kazanmasını riske atan her türden değerlendirme, yorum ve görüş cezalandırılacak.

Ayrıca halkı yanıltıcı bilginin yayılması gibi geniş bir ifadeyle sadece açıklamalarda bulunan kişi ya da kurumların değil, bu görüşleri paylaşan hatta “beğenenlerin” bile suç işlediği kabul edilebilecek.

Aynı maddenin devamında ise, “Suçun, failin gerçek kimliğini gizlemek suretiyle veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkraya göre verilen ceza yarı oranında artırılır" deniyor.

Bugün birçok yurttaşımız sosyal medyada taleplerini ve eleştirilerini birlikte dile getiriyor. Hashtag kampanyalarıyla ortak sorunlarını paylaşanlar böylece kolaylıkla bir örgütün faaliyeti çerçevesinde suç işlemekle suçlanabilecek. Kadın cinayetleri, çocuk istismarı, işçi grevleri, öğrencilerin yurt sorunları, ekonomik kriz ve daha nice konu hakkında yükselen sesler bu yasa kapsamında sindirilmek isteniyor.

Öte yandan bu yasayla birlikte şirketlerin whatsapp, telegram gibi anlık mesajlaşma uygulamalarındaki yazışmalara ilişkin bilgileri BTK’yla paylaşması zorunlu hale geliyor.

Son yirmi yıl içinde binlerce gazeteci cezaevine girdi, birçoğu işsiz kaldı hatta fiziki saldırıya uğradı. Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü tarafından paylaşılan 2022 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde Türkiye, 180 ülke içerisinde 149’uncu sırada yer alıyor. Önümüzdeki günlerde bu tablonun çok daha kötüye gideceğine şüphe yok.

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası olarak, bu “Sansür Yasasını” kabul etmiyoruz. İfade özgürlüğü ve halkın haber alma hakkının engellenmesine yönelik bu girişimlerle ülkenin kaderini belirleyecek olan yaklaşan seçimlerin güvenilirliği ciddi bir sorun haline gelmektedir. İMO, ifade özgürlüğü ve halkın haber alma hakkını savunmaya ve meslek alanına ilişkin uyarılarını her koşulda yapmaya devam edecektir.

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası

Yönetim Kurulu