Bölgemizde Yaşanan Ölümlü Trafik Kazalarına İlişkin Basın Açıklaması
Türkiye Ulusal Karayolu Güvenliği Strateji ve Eylem Planı belgelerinde de benimsenen “Güvenli Sistem” yaklaşımının ana ilkelerinden birisi insan hatalarını tolere edebilecek karayolu altyapısının gerekliliğidir. Stratejik eylem planlarında önümüzdeki on yılda %50 azalma hedeflenirken, bir yılda elde edilen %25’lik artış, stratejik planların uygulanmasında hedef planlı ve daha etkin adımlar atılması gerektiğine işaret etmektedir.
Eklenme Tarihi: 09/12/2024

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesi Yönetim Kurulu tarafından 9 Aralık 2024 tarihinde Bölgemizde Yaşanan Ölümlü Trafik Kazalarına İlişkin bir basın açıklaması paylaşılmıştır.
Türkiye Karayolu Güvenliğinde Hayati Öncelikler: Affedici Yollar ve Doğru Otokorkuluk Uygulamaları
Bu yıl Ağustos ayında Ankara-Sivrihisar karayolunda Polatlı yakınlarında meydana gelen ve 11 ölüm 24 yaralanma ile sonuçlanan otobüs kazası ile 8 Aralık’ta Ankara-Çankırı karayolu Çandır Mevkiinde meydana gelen ve 5 kişinin ölümü ile sonuçlanan kaza otokorkulukların karayolu güvenliğindeki önemli rolünün altını çizerken, bu kazaların sonuçlarının hafifletilebilmesi kapsamında ülkemizdeki uygulamalara yönelik bazı soru işaretlerini de akıllara getirmektedir.
Güncel küresel karayolu güvenliği stratejisinin temelini oluşturan ve bu doğrultuda Türkiye Ulusal Karayolu Güvenliği Strateji ve Eylem Planı belgelerinde de benimsenen “Güvenli Sistem” yaklaşımının ana ilkelerinden birisi insan hatalarını tolere edebilecek karayolu altyapısının gerekliliğidir. Bu kapsamda "Affedici Yollar" (Forgiving Roads) kavramı ile, karayolu kullanıcılarının kaçınılmaz hatalarını ölümcül sonuçlara yol açmadan telafi edecek çözümler işaret edilmektedir.
Bu çerçevede, özellikle yoldan çıkma kazalarında ölüm ve ağır yaralanma riskini en aza indirmek için otokorkuluklar kritik bir rol üstlenmektedir. Ancak bu yapıların etkinliği, yalnızca yoldan çıkma riskinin en yüksek olduğu karayolu kesimlerinde, doğru türde ve yeterli uzunlukta uygulanmaları ve uygun şekilde monte edilmeleriyle sağlanabilir.
Hedef Planlama ile Çözüme Ulaşmak Mümkün
Karayolu güvenliğini artırmak ve ölümcül sonuçlara yol açan kazaları azaltmak için hedef odaklı bir yaklaşım şarttır. Yoldan çıkma kazalarının sık yaşandığı veya bu riskin yüksek olduğu karayolu kesimlerinde doğru otokorkuluk türünün seçimi, seçilen otokorkuluk türünün riski minimize edecek yeterli uzunlukta ve standartlara uygun olarak monte edilmesi, can kayıplarını azaltmada önemli bir rol oynayacaktır.
Otokorkuluk uygulamaları, kazaların etkisini hafifleterek "Affedici Yollar" kavramının hayata geçirilmesine katkı sağlamaktadır. Ancak bu tür önlemler, geniş kapsamlı stratejilerin yalnızca bir parçasıdır. Karayolu kazalarında ölümlerin önlenebilmesine yönelik gerçek bir başarı elde edebilmek, özellikle 2030 yılına kadar ölümlerin %50 azaltılması gibi iddialı bir hedefe ulaşabilmek için planlamaların ve kaynakların kullanımının ölümlü ve ağır yaralanmalı kazaların yaşandığı kesimlerde kazaların önlenmesi ve/veya sonuçlarının hafifletilmesi hedefi doğrultusunda soruna yönelik etkin eylemlere odaklanılması bir gereklilik arz etmekte, kaynak kullanımı – etkinlik ilişkisinin izlenerek verimliliğin üst düzeyde tutulması, olası performans düşüşlerine müdahale edilerek fayda/maliyet oranının en üst düzeyde tutulması gerekmektedir.
Türkiye’nin Küresel Hedeflerle Uyumu ve 2023 Performansı
Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilen "2021-2030 Karayolu Güvenliği için 2. Eylem On Yılı" hedefi, karayolu çarpışmalarından kaynaklanan ölümleri %50 oranında azaltmayı öngörmektedir. Türkiye, bu hedef doğrultusunda strateji ve eylem planlarını hayata geçirmiş olsa da 2023 yılı istatistikleri bu çabaların beklenen sonuçları henüz sağlayamadığını göstermektedir.
2023 yılında, karayolu çarpışmalarında meydana gelen ölümler bir önceki yıla göre önemli bir artış göstermiştir:
- 2022 yılında 5.229 kişi karayolu çarpışmalarında hayatını kaybederken,
- 2023 yılında bu sayı %25’i aşan bir artışla 6.548’e yükselmiştir.
On yılda %50 azalma hedeflenirken, bir yılda elde edilen %25’lik artış, stratejik planların uygulanmasında hedef planlı ve daha etkin adımlar atılması gerektiğine işaret etmektedir.
İMO Ankara Şubesi Yönetim Kurulu