6 Mayıs 2016 günü ODTÜ yolunda oluşan göçük ile ilgili İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesi`nden yerinde inceleme ve basın açıklaması

Eklenme Tarihi: 15/12/2020

6 Mayıs 2016 günü saat sabah 04:48`de Karakusunlar ve Ortadoğu Mahallelerinin sınırından geçen 1588. Sokak üzerinde bulunan bir market ve eğlence merkezinin önünde bir göçük oluşmuştur. ASKİ ve İtfaiye ekiplerinin olaya müdahalesi ile birlikte İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesi uzmanları da olay yerine giderek kurtarma süreci boyunca teknik incelemelerde bulunmuşlardır.

Bu incelemelerin sonucunda bölgenin pissu altyapısının döşenmesinden önce (resmi yetkililer tarafından 1970`li yıllar olarak ifade edilen) yapılmış olan bir foseptik çukurunun çöktüğü bilgisine ulaşılmıştır. Yapılan proje incelemeleri sonucunda, sokaktaki Ø300 mm çapındaki pissu hattının kabulünün 2002 yılında yapıldığı bilgisine ulaşılmıştır.

Ayrıca aynı noktada Ø100 mm çapında düktil boru içmesuyu hattı ve Ø350 mm çapında düktil boru içmesuyu iletim hattının da bulunduğu görülmektedir.

Oluşan göçüğün, eski foseptik çukurunun sürekli dolu çalışması ve aşırı su yükü dolayısıyla  yapısal olarak zarar görüp sızdırmaya başlamasından kaynaklı meydana geldiğini tahmin etmekteyiz.

Sızma, foseptik çukurunun tabanınındaki kili oyup zamanla çökmeye neden olmuş, sonrasında da yanından geçen basınçlı içme suyu bina bağlantı borusunun kırılmasına sebep olmuş olabilir. Basınçlı suyun foseptik çevresini hızlı bir şekilde oyduğu; oyulan toprağın, hemen yanındaki dolgu yolun içinden su ile birlikte taşınmasıyla foseptik çukurunun çevresininde boşaldığı ve çökmeye neden olduğu düşünülmektedir.

Saha incelemeleri sırasında, ekli şekilde de gösterilen pissu hattının son bulduğu göçük noktasında, suyunu önce foseptik çukuruna, oradan da başka bir pissu hattına ilettiği, yani çok önceleri iptal edilmesi gereken foseptik çukurunun bir baca ya da toplama odası gibi kullanıldığı anlaşılmıştır.

Kuşkularımız bu yöntemle toplanan pissuyun aynı cadde üzerinde bulunan Ø1200 mm çapındaki yağmursuyu hattına aktarıldığı yönünde artmıştır. Eğer böyle bir durum varsa Ankara Çayı`nı kirleten kaynaklardan birisi bulundu demektir, bu kentimiz için sevindirici bir gelişmedir.  Bu olay yıllar önce büyük paralar harcanan BAKAY projesinin doğruluğunu ve güvenilirliğini tartışmalı hale getirebilir. Odamız bu konu üzerinde bir süredir yürüttüğü çalışmalarını yakın zamanda bir Ankara Kentsel Drenaj Kongresi ile kamuoyuna sunacaktır ve konuyu meslektaşlarımızın tartışmasına açacaktır.

Olayın gece vakti olması yalnızca maddi kayıpla atlatılmasını sağlamıştır. ODTÜ A4 kapısının çok yakınında olan ve gündüz çok yoğun trafiğin olduğu bu bölgede daha üzücü bir olayın olmaması sevindiricidir.

Çukura düşen aracı kurtarılması işlemlerine yardım etmesi için getirilen kombine kanal temizleme aracının da aynı çukura düşmesi, ASKİ personeli ve yöneticilerinin karşılaştıkları sorunun ciddiyetini anlayamadığını, bu gibi müdahalelerde iş güvenliği eğitiminin olmadığını göstermektedir. Çukurdaki pissuyun daha güvenli bir noktadan, hortumu uzatarak çekilmesi gerektiği rahatlıkla söylenebilir.

Arızanın olduğu bölgedeki iş güvenliği önlemlerinin de yerlerde sürünen bir kırmızı şeritten öteye gitmemesi ASKİ`nin yetkin kadrolarının zayıflığını bizlere göstermiştir. İş makinelerinin çalıştığı süre boyunca olay yerinde merakla koşuşturan mahalleli çocukların bölgede özgürce dolanabilmeleri, ASKİ`nin şehir içinde benzer işlemlerde nasıl davrandığı konusunda ipuçları sunmuştur. ASKİ yetkililerinin şemsiye ve yağmurluklarına gösterdikleri özeni, çalışma ortamındaki iş güvenliği önlemlerine de göstermelerini beklerdik. Bir diğer beklentimiz de yöneticilerin yaşanan her kentsel sorunda suçun önceki dönemlerde araması yerine samimi şekilde özeleştiri yapmalarıdır.

Sonuç olarak, kentimizdeki birçok tehlikeye bir de iptal edilmemiş foseptik kuyuları eklenmiş olup ve bu durum attığımız her adıma, aracımızı park ettiğimiz her metrekare alana kuşku ile bakmamıza neden olmaktadır. 22 yılı aşkın bir süredir yönetimde olan ve teknik bilgiyi her seferinde elinin tersi ile iten anlayıştan beklentimiz, 1970`li yıllarda yapılmış diyerek önemsiz gördüğü foseptik çukurlarının bir envanterini çıkarması, yurttaşlarımızı bilgilendirmesi ve en kısa zamanda ömrü dolan bu yapıları iptal ederek daha üzücü olayların önüne geçmesidir.

Kamuoyuna saygı ile duyurulur.

İnşaat Mühendisleri Odası

Ankara Şubesi Yönetim Kurulu