(08 Haziran 2016 Çarşamba itibarıyla)

Eklenme Tarihi: 10/06/2016

HAVADAN SUDAN HABERLER

 Genel

"Mayıs Ayı, sağlıklı meteorolojik öngörülerde bulunmanın ve bu öngörüleri tutturmanın güç olduğu aylardan biridir" diye yazmıştık bir önceki raporumuzda. Haziran ayının ilk haftasında ise, geçtiğimiz yıllara oranla daha fazla sağanak yağış aldık. Hatta ufak tefek su taşkınlarına da tanık olduk. Buna karşın, içmesuyu barajlarımızda depolana suda az da olsa bir miktar düşüş oldu.Herne kadar Haziran`ın ilk haftası yağışlı geçse de, sulamaya verilen sular, baraj gölleri yüzeyinden buharlaşma ve içmesuyu için çekilen sular, barajlarımızın toplam doluluk oranını 01 Haziran`da %36,33 düzeyinden 08 Haziran`da %36 seviyesine kadar düşürmüştür. 

Gerede Sistemi Ne Durumda

Ankara kentinin uzun dönemli su ihtiyacını karşılayacak olan Gerede Sistemi, 1969 yılında onaylanan ‘Ankara İçmesuyu Master Planı`nın son aşaması olup, Japon Kredi Kuruluşu JICA ile imzalanan kredi anlaşması çerçevesinde inşaat işleri yatırımı finanse edilmektedir. Gerede Tüneli ve Regülatör`den oluşan Gerede Sistemi inşaatına 27.12.2010 tarihinde başlanılmış olup, iş bitim tarihi 2014 yılının Aralık sonları olarak öngörülmüşken, çeşitli nedenlerle işin süre uzatımlı bitiş tarihi 22.04.2018`e ötelenmiş bulunmaktadır. 31592 metre uzunluğundaki tünelin 2015 yılı sonu itibariyle 23011 metrelik kısmının tamamlanmış olduğu "DSİ 2015 Çalışma Raporu"nda yer almaktadır.

 

Çubuk Barajı Göl Gazinosu Yıkıldı

Haziran ayının ilk günlerinde Çubuk Barajı Göl Gazinosu`nu yıktılar! 

Cumhuriyet döneminin ilk büyük su yapısı olan Çubuk Barajı ve çevresi, 1930`ların ikinci yarısından yirminci yüzyılın sonuna kadar aynı zamanda Ankara`nın en önemli rekreasyonalanı olarak da işlev üstlendi. Çağdaş bir yaklaşımla Fransız Mimar TheoLeveau tarafından tasarlanan gazino,Atatürk`ün de sağlığında sık sık uğradığı, övgüyle söz ettiği, yabancı konuklarını ağırladığı bir tesisti. Yıllarca modern yaşama evsahipliği yapan, zamanında Safiye Aylaların, Hamiyet Yüceseslerin, Müzeyyen Senarların konserler verdiği Cumhuriyet`in bu anıtsal mekânı artık yok!

Çubuk Barajı ve tesisleri, 1954`te kurulan DSİ sorumluluğuna verildi. DSİ teşkilatı bünyesinde oluşturulan "Ankara Barajları ve Rekreasyon Tesisleri İşletme Müdürlüğü" tarafından Ankara Büyükşehir Belediyesi`ne 2003 yılında devredilene kadar korundu, geliştirildi ve işletildi.

Çubuk Barajı ve tesislerinin ASKİ`ye devredilmesine kadar "Ankara Barajları ve Rekreasyon Tesisleri İşletme Müdürü" olarak görev yapan, bunları titiz bir biçimde işleten, koruyan ve özverili çalışmalarıyla takdir toplayan Sayın Yılmaz Taflıoğlu`nu Ocak 2016 ayı başında yitirdik. Kendisini minnetle anıyoruz...

  

Sırada Çubuk Barajı Konukevi mi Var?

Baraj aksının hemen solunda merdivenlerle çıkılan zemin katı Ankarataşından, üzeri ahşaptan aslına uygun onarılmış yapı, Atatürk`ün Çubuk barajını ziyaretlerinde kullandığı konut idi. Küçük bir müzeye dönüştürülen bu mekândaki Atatürk`ün çalışma odası, içinde o döneme ait çeşitli eşyaları, gereçleri, belge ve fotoğrafları barındırmaktaydı. Bu yapı da, yaklaşık 15 yıldır kaderine terk edilmiş durumda günümüzde. Acaba yıkım sırasını mı beklemekte? Kaygılıyız... 

YAKLAŞIK 14 AYDIR KIZILIRMAK`TAN ANKARA`YA SU İLETİLMEMEKTEDİR 

02 Nisan 2015 gününden buyana yaklaşık 14 aydırKızılırmak suyuKesikköprü Barajından Ankara`ya iletilmemektedir(pompalanmamaktadır / terfi edilmemektedir).Dolayısı ile Kızılırmak suyunun paçallanması ya da belirli oranlarda harmanlanması sonucu konutlarımızın musluklarından akan içmesuyu şebeke suyunda Kızılırmak suyununkoku, renk, tat vb. olumsuzlukların bulunmamasının yanı sıra, sülfat, klor, sertlik ve bir takım ağır metalderişimlerinin de standartların çok altında olması beklenmektedir.

Eğer ki, İvedikarıtma tesisi ile konutunuz arasındaki ana besleme hatlarında, ara depolarda, pompa istasyonlarında, ev bağlantınızda, su tesisatınızda ve binanızın deposunda herhangi bir kayıp/kaçak vb kirlenme riski taşıyan dış unsurlar bulunmuyorsa, musluklarınızdan akan Ankara şebeke suyunu dilediğiniz biçimde tüketebilirsiniz.  

ANKARA`YA SAĞLANAN SU  

08Haziran 2016Çarşamba günü sonuitibariyle (günlük);

Kurtboğazı Barajına Akyar`dan 200 bin, Eğrekkaya`dan400 bin veKavşakkaya`dan ise 180 bin metreküp olmak üzere toplam 780 000 metreküp hamsu aktarılmıştır. 

İvedik Arıtma Tesisi`neKurtboğazı Barajından 706 234, Çamlıdere Barajından da 422000 metreküp hamsu iletilmiştir.

Çubuk-II barajından Pursaklar Arıtma Tesisi`ne ise 52 679metreküp hamsu isale edilmiştir. 

08 Hazirangünübütününde İvedik ve Pursaklar Arıtma Tesisilerinden toplam brüt 1 milyon 170 bin 913metreküp içilebilir su Ankara içmesuyu şebekesine verilmiş bulunmaktadır. 

2016 yılı içerisinde Ankara içmesuyu şebekesine günlük en yüksek miktarda içmesuyu, Haziran ayına kadar ilk beş ay içerisinde04 Nisan günü1 milyon 136 bin 721 metreküp olarak verilmişken 07 Haziran günü bu miktar 1 milyon 220 bin 85 metreküp ile en yüksek değerine ulaşmıştır.  

2016 yılında Ankara`ya sağlanan en düşük içmesuyuise 02 Nisan günü 823 bin 47 metreküpolarak gerçekleşmiştir.

Geçtiğimiz yıl (2015) bütününde Ankara`ya günde sağlanan en yüksek miktardaki su

31 Temmuz günü 1 359 400 metreküp ile rekor bir düzeye ulaşmıştır.  

BARAJ DOLULUK ORANLARI  

08 Haziran2016 itibariyle

Ankara`ya İçmesuyu Sağlayan Barajlardaki Doluluk OranlarıYüzde (%)

  

Baraj Adı		Bize göre	ASKİ`ye göre
Kurtboğazı		76,78	78,27
Çamlıdere		21,56	31,21
Eğrekkaya		98,01	99,54
Akyar		95,40	96,82
Kavşakkaya		69,83	71,58
Çubuk-II		91,03	91,81
TOPLAM		36,01	44,12

Görülebileceği gibi, 08 Haziran2016 günü itibariyle tüm barajlardaki doluluk oranları ortalaması bizce %36,01iken, ASKİ`nin web sitesinde yer alan oran ise %44,12dir. 

Bu farkın nedeni, Çamlıdere Barajı doluluk oranındaki hesaplamadan kaynaklanmaktadır. Şöyle ki, anılan barajın ölü hacmi, dolayısıyla aktif, kullanılabilir hacmi ASKİ tarafından farklı olarakdeğerlendirilmektedir. Oysa gerek ‘Ankara İçmesuyu Master Planı`nda, gerekse Çamlıdere Barajı planlaması ve projesinde gerçek değerler yer almaktadır. Anılan İdarenin minimum su alma kotunun altında kabul ettiği ve baraj ölü hacminden pompaj ile çektiğibir seviyeyi dikkate alarak buna göre hesaplamalar yaptığı tahmin edilmektedir. 

2016 yılı içerisindeAnkara`ya su sağlayan tüm içmesuyu barajlarında toplam ortalama doluluk oranlarındaki düşüş 07 Ocak Perşembe günü %25,18 ile dibe vurmuş, 16 Mart Pazar günü ise %37,94 ile en yüksek düzeyine yükselmiştir. Ankara içmesuyu barajlarının 2016 yılı içerisindeki toplamda en düşük doluluk oranı ise, işbu rapor tarihi olan 08 Haziran günü %36,01 ile gerçekleşmiştir. 

Son haftalarda Ankara`ya düşen şiddetli sağanak yağışlara karşın barajlarımızdaki doluluk oranlarının artmadığı, hatta az da olsa bir düşüşün olduğu gözlenmiştir.  

  

ANKARA İÇMESUYU BARAJLARI İŞLETMESİNE İLİŞKİN EK BİLGİ  

İçmesuyu Amacıyla Çekilen Sular

Mart ayının ikinci yarısı ile Nisan ayının ilk haftasına kadar, Ankara`ya içmesuyu sağlayan barajlardan Eğrekkaya ve Akyar barajları tam dolu olarak çalışmıştır. Bir başka anlatımla, doluluk oranları %100 dolaylarında gerçekleşmiştir. 

Yılbaşından buyanaEğrekkaya barajından Kurtboğazı barajına aktarılan hamsu 17 Mart`tan günümüze kadar günde 400 bin metreküp gibi en yüksek miktara ulaşmış,aynı şekilde, Akyar Barajından Ankara içmesuyu sistemine aktarılan su miktarı da 02 - 05 Mart günleri arasında rekor bir düzeye ulaşmış ve günde 232 bin metreküpe kadar çıkmıştır.  

Dolusavaklardan Tahliye Edilen Sular

Akyar Barajından yüksek miktarda su çekilmesine karşın, havzasından baraj gölüne ulaşan sular (yüzeysel akış ve yeraltısuyu beslemesi) çok daha fazla olduğundan 06 Mart Pazar gününden buyana toplam 2 milyon 660 bin metreküp su barajın akışaşağısınadolusavaktan(deşarj / tahliye edilmiştir) salıverilmiştir. 

Eğrekkaya barajından 15 Mart Salı gününden buyana toplam 4 milyon 625 bin metreküp, Çubuk-II Barajından da 27 ve 28 Mayıs günleri toplam 71 bin 335 metreküp su adı geçen barajların dolusavağından dere yatağına tahliye edilmiştir.

Sulamaya Verilen Sular

Ayrıca, 03 Mayıs gününden başlayarak 08 Haziran`a kadar Eğrekkaya barajından her gün 4 bin 320 metreküp olmak üzere toplam 159 bin 840, Çamlıdere Barajından 18 Mayıs`tan buyana her gün 8 bin 640metreküp olmak üzere toplam 190 bin 080, 06 Haziran`dan itibaren de Akyar Barajındantoplam 21 bin 600, Çubuk-II barajından ise 12 bin 960 metreküp su, sulama amacıyla çekilmiş bulunmaktadır. 

Baraj Göllerinden Buharlaşma

Havaların ısınmasıyla birlikte baraj göl yüzeylerinden buharlaşma nedeniyle su kayıpları da yaşanmaya başlamıştır. 27 Mayıs gününden buyana Ankara içmesuyu barajlarında buharlaşma nedeniyle eksilen su miktarlarına ilişkin bilgi aşağıda verilmektedir. 

Çubuk-II Barajından:          58 383

Kurtboğazı Barajından:    155 829

Çamlıdere Barajından:    436 279

Eğrekkaya Barajından:   73 357

Akyar Barajından:          49 222

Kavşakkaya Barajından:70 073

Tüm barajlardan Toplam: 847 143 metreküp buharlaşma gerçekleşmiştir.

 

Kabaca bir hesaplama ile,her on günde oluşan toplam buharlaşma miktarı, Ankara`nın bir günlük içme, kullanma ve endüstri suyu ihtiyacına denk düştüğü görülebilecektir. 

 

İMO Ankara Şubesi, Ankara Su Çalışma Grubu adına

Hasan Akyar

09 Haziran 2016

ELALTI BİLGİLERİ:

(Yinelemekte bir sakınca yok! Ancak her ay yenisi bindirildikçe güncellenmektedir) 

SON AYLARDA ANKARA`DA SUYA YAPILAN ARDIŞIK ZAMLAR

Ankara`daki konutların kullandığı su birim fiyatı Eylül ayında metreküp başına 2 lira 98,5 kuruş iken, Ekim ayı faturalarına yansıyan birim fiyat 3 lira 3,3 kuruşa yükseltilmiştir. Kasım Ayı faturalarında ise söz konusu birim fiyat 3,033 TL`den 3,04 TL`ye yükseltilmiştir. Aralık Ayı`nda da 3,15 TL`ye çıkmıştır. 

Geçtiğimiz dörtay içinde Ankara içmesuyuna yaklaşık yüzde 5,53 oranında zam yapılmıştır. 

SON BİR YILDA (Aralık 2014 / Aralık 2015) İçmesuyu Birim Fiyatındaki ARTIŞ:

Aralık 2014`te Su Birim Fiyatı: 2,8075 TL / metreküp

Aralık 2015`te Su Birim Fiyatı: 3,1500 TL / metreküp

Bir yıldaki artış oranı: % 12,20 

2016 YILINDA UYGULANACAK ZAMLAR

15 Aralık Salı günü Büyükşehir Belediye Meclisinde ASKİ`nin 2016 yılı bütçe görüşmelerinde Ankara şebeke suyunun birim fiyatı oyçokluğu ile 5,02 TL olarak belirlenmiştir. (Ancak bu birim fiyatın içinde atıksu bedeli de bulunmaktadır. Ankara`da atıksu birim fiyatı su birim fiyatının %50`sidir. Bu oran İstanbul`da %100`dür).

Yani; Ankara`da net su birim fiyatı: 3,347 TL / metreküp`tür. 

Söz konusu Meclis Kararının alındığı Kasım Ayı su birim fiyatının 3,04 TL/metreküp olduğu dikkate alındığında2016 yılında suya yapılacak zammın %10,1 olduğu görülecektir.  

GERÇEKLEŞEN 2016 YILI ZAMLARI

Ocak Ayı su birim fiyatı 3,35 TL / metreküp olarak uygulanmaya başlanmış bulunmaktadır. (bir ay içerisindeki artış oranı yaklaşık %6,35`tir) 

Şubat Ayı faturalarında ise su birim fiyatı 3,37 TL / metreküp olmuştur. 

2016 yılının ilk iki ayında Ankara şebeke suyuna yapılan ‘net` zam oranı yaklaşık %7 düzeyinde gerçekleştirilmiştir. 

Mart ayı içerisinde, bir önceki aya göre zam yapılmamıştır.

Nisan ayında su birim fiyatı 3,370`den 3,378 TL/m³

Mayıs ayında ise 3,378`den 3,398 TL/m³dolaylarına çıkarılmıştır.  

2016 yılının ilk 5 ayında su birim fiyatı yaklaşık %8 civarında artırılmış bulunmaktadır.  

ANKARA`DA İÇMESUYU FİYATLANDIRMASI

Ankara`da ASKİ abonelerinin faturalarına yansıyan su bedelleri toplamı 5 farklı bileşenden oluşmaktadır. Bunlar; su bedeli, atıksu bedeli, Şube yolu payı, KDV ile Çevre Vergisidir.  

Su birim fiyatındaki artış, ‘şube yolu payı` ve ‘Çevre Vergisi` hariç diğer kalemlere de yansımaktadır.  

2015 yılı içinde ‘şube yolu payı` aylık maktu 4,89 TL olup, ‘Çevre Vergisi` ise ayda tüketilen beher metreküp içmesuyu karşılığında 26 kuruştur.Atıksu bedeli su bedelinin %50`si olarak eklenmekte, ayrıca toplam tutar üzerinden %8 oranında KDV eklenmektedir. Ancak, faturalarınızdaki kalemleri dikkatli bir biçimde incelediğinizde söz konusu KDV oranının % 10`un üzerinde tahakkuk ettirildiği görülebilecektir.  

2016 yılının ilk ayında ise ‘şube yolu payı` aylık maktu 4,89 dan 5,00 TL`ye artırılmış olup, ‘Çevre Vergisi` ise ayda tüketilen beher metreküp içmesuyu karşılığında 26 Kuruş`tan 27 Kuruş`a yükselmiştir.

YİNELEDİĞİMİZ TEMEL BİLGİ:

Ankara`ya içme, kullanma ve endüstri suyu sağlayan (Kesikköprü Barajı dışında) tüm yüzeysel su kaynakları depoladıkları suları cazibeyle (pompajsız) Ankara`nın yine Kuzey`inde yer alan arıtma tesislerine aktarmaktadır. 

Bunlardan Akyar barajı sularını Eğrekkaya barajına, Eğrekkaya ve Kavşakkaya barajları da Kurtboğazı barajına depoladıkları suları aktarmaktadır. Kurtboğazı ve Çamlıdere barajlarından da hamsuİvedikİçmesuyu Arıtma Tesisine iletilmektedir. Çubuk-II Barajında depolanan sular ise Pursaklarİçmesuyu Arıtma Tesisine verilmektedir.Halen yapımı sürdürülen Gerede Sistemi`nin hizmete alınması ile Filyos yukarı havzasından bulunan Ulusu Çayı suları ise Çamlıdere barajına iletilmiş olacaktır. 

Kızılırmak üzerindeki Kesikköprü Barajı da yaklaşık 130 kilometrelik birbirine paralel 3 isale hattı ile (yaklaşık 720 metre terfi yüksekliği ile -pompajla-) yine İvedik Arıtma Tesisine bağlanmaktadır. Ancak, 02 Nisan Perşembe gününden buyana, yaklaşık14 aya yakın bir süredir Ankara`yaKızılırmak hamsuyu iletilmemiştir.2015 yılı başından buyana geçen yaklaşık 400 gün içerisinde sadece 85 gün Kesikköprü Barajından Kızılırmak hamsuyu Ankara`ya pompalanmıştır. Söz konusu 85 günde bu miktar toplam (brüt olarak)21 milyon 35 bin metreküp olmuştu. 

ÇALIŞMA İLKEMİZ

Yaklaşık bir buçuk yıldır yayımladığımız100`e yakınsu raporlarında hep gerçekleri aktardık.Toparladığımız verileri doğruladıktan, çeşitli yöntemlerle sınadıktan, çapraz sorguladıktan, resmi değerlerle karşılaştırdıktan sonra sizlerle paylaştık.  

Bugüne kadar hem mevcut durumu doğru yansıttık, hem de yakın geleceğe dönük tutarlı tahminlerde bulunduk. Hemen hemen hiç yanılmadık.Bu süre içerisinde, özellikle istikrarlı bir şekilde raporlamalarımızı sürdürdük ve Ankaralıların güvenini kazandık. 

Bir başka özen gösterdiğimiz konu ise,spekülatif, açıktan, sansasyonel ve günübirlik heyecan ve ilgi uyandırabileceksöylentilerden ve şehir efsanelerinden uzak durduk.Kanıtlayamayacağımız verileri ve değerlendirmeleri not ettik,kaynaklarına ilişkin güvenilirlik araştırmaları yaptık, arşivimize kaldırdık. 

İMO Ankara Şubesi Su Çalışma Grubu olarak,bugüne kadar olduğu gibi, bundan sonra da sizlerle sadece doğruları,güvenilir bilgileri, uzmanlık alanlarımız ve deneyimlerimiz çerçevesindegörüşlerimizi paylaşmaya devam edeceğiz.